حجت الاسلام والمسلمین سیدمحمود دعائی

یکی از چهره‌های ماندگار دیار کریمان، نویسنده فاضل و روحانی مبارز و فرهیخته حجه‌الاسلام و المسلمین حاج سید محمود دعائی است.

وی به سال۱۳۲۰ش. در کرمان پا به عرصه وجود گذاشت. پدر او شادروان سیدمحمد زارچی از روحانیان یزد و مادرش فاطمه متقی کرمانی بود و از آنجا که پدرش بیشتر در یزد سکونت داشت وی از سن ۴ سالگی با مادرش زندگی می‌کرد. ایشان در نهایت تواضع و فروتنی و به مناسبت‌های مختلف ابراز می‌داشتند که در سال‌های آغازین زندگی از تمکن مالی خوبی برخوردار نبودند و دوران کودکی و نوجوانی را در نهایت فقر و تنگدستی سپری نموده، به نحوی که مادرش ناچار شد برای تأمین معاش فرزند، در کارخانه ریسندگی خورشید به عنوان کارگر مشغول به کار شود.

سید محمود دعایی تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در کرمان به پایان رسانید و سپس به تشویق و راهنمایی‌های مادرش و تنی چند از متدینین به تحصیل علوم حوزوی در مدرسه معصومیه پرداخت.

چند ماهی از دوران تحصیل او در حوزه علیمه کرمان گذشت که پدرش با ادامه تحصیل او در حوزه علمیه و طلبه شدنش مخالفت کرد و ترجیح داد به تحصیلات معمول و متداول روز ادامه بدهد و یا اینکه شغلی را انتخاب کند. او برای اینکه حتی الامکان رضایت پدر را جلب کند به ناچار در کنار تحصیل، شغلی هم انتخاب کرد و مدتی در یکی از مراکز تهیه فرش به کار حسابداری مشغول گردید. پس از گذشت یک سال در کارخانه برق کرمان که در آن زمان خصوصی بود، به عنوان حسابدار استخدام و دو سال بدین منوال گذشت. وی ضمن کار، دروس حوزوی را تا آخر شرح لمعه فرا گرفت، آنگاه به نزد پدر رفت و ایشان را قانع کرد که به طور رسمی ‌و تمام وقت به عنوان طلبه به فراگیری علوم حوزوی بپردازد.

پس از کسب اجازه از پدر به منظور ادامه تحصیل راهی قم شد. ابتدا در مدرسه حجتیه و سپس در مدرسه خان حجره‌ای گرفت و نزد علما و اساتید حوزه علمیه قم و حضرت امام(ره) به فراگیری علوم و کسب فیض از محضر اساتید مربوطه پرداخت. و در کنار فرا گرفتن دروس حوزوی فعالیت‌ها و مبارزات سیاسی را نیز شروع نمود. این فعالیت‌ها زیر نظر هسته‌ای به سرپرستی مرحوم آیت‌الله ربانی شیرازی و آیت‌الله هاشمی‌رفسنجانی و تنی چند از بزرگان انجام می‌شد.

حجهالاسلام دعایی سپس برای تکمیل تحصیلات عازم نجف اشرف گردید و با تحصیل در حوزه علمیه آن شهر و کسب فیض از جلسات درس آن مرکز فقاهت و کانون علم و معرفت، مراحلی از مدارج عالیه علوم حوزوی را طی کرد. در ضمن ادامه تحصیل به مبارزات سیاسی خود به رهبری حضرت امام خمینی(ره) در ایران و بعضی دیگر از کشورهای اسلامی‌از جمله عراق، کویت، لبنان و غیره ادامه داد تا این که انقلاب اسلامی ‌در ایران به پیروزی رسید.

وی در سال ۱۳۵۸ش. به عنوان مسئول سفارت جمهوری اسلامی‌ایران در بغداد برگزیده شد و مدت ۹ ماه این سمت را عهده دار و سپس به تهران آمد و به سمت نماینده ولی فقیه و سرپرست مؤسسه اطلاعات در مؤسسه مذکور برگزیده شد. از آن هنگام تا کنون که حدود۳۰ سال می‌گذرد، وی عهده‌دار این مسئولیت می‌باشد. سیدمحمود دعائی در طول مدت مدیریت خود، درخصوص گسترش سازمان انتشاراتی اطلاعات فعالیت‌های قابل توجهی داشته، به نحوی که امروز مؤسسه اطلاعات از نظر تجهیزات و وسایل مدرن در خاور میانه بی نظیر می‌باشد. از جمله فعالیت‌های ایشان در این راستا، احداث ساختمان جدیدی در خیابان میرداماد، با حدود ۶۰ هزار مترمربع زیربنا در شانزده طبقه می‌باشد. این مؤسسه که بی‌تردید پایگاه فرهنگی و دانشکده‌ای برای دست اندرکاران مطبوعات محسوب می‌شود، با جذب۱۳۰۰ نفر نیروی انسانی، به عنوان نویسنده، خبرنگار، مسئول چاپ نشریات و… در تهران و ۸۰۰۰ نفر در شهرستان‌ها و با انتشار بیش از ده عنوان نشریه مختلف خدمات شایانی در گسترش فرهنگ و تعمیم ارزش‌های والا نموده است.

شایان ذکر است آقای سیدمحمود دعائی از جمله اعضای مؤسس مرکز کرمان‌شناسی می‌باشد. وی در زمینه گسترش و تعمیم امور فرهنگی و اجتماعی و سیاسی فعالیت گسترده و بی‌دریغی داشته و در این راه توفیقاتی هم در ارتقای سطح فرهنگ عمومی‌کسب نموده است.

حجهالاسلام دعائی از اولین دوره قانون‌گذاری مجلس شورای اسلامی‌که از سال ۱۳۵۸ش. آغاز گردید، ۶ دوره ۴ ساله نماینده مردم تهران در مجلس مذکور بود و در این مدت به هیچ عنوان حقوق و مزایایی دریافت نکرد و وظیفه نمایندگی را به نحو شایسته‌ای انجام داد. از خصوصیات بارز اخلاقی ایشان این است که به هیچ وجه از مقام و موقعیت خود سوء استفاده نکرده و به کسب مال و ثروت اندوزی مبادرت ننموده است.

ایشان از جمله نویسندگان فاضل و دانشمندی است که در آثار و گفتار خود همواره رعایت عفت قلم و کلام را نموده و بهترین گواه بر این مدعا مندرجات روزنامه و دیگر نشریات مؤسسه فرهنگی اطلاعات می‌باشد، وی در برخورد با دیگران مظهر تواضع و فروتنی می‌باشد و معتقد است که تخطئه گذشته هنر نیست، بلکه درک روشن و صادقانه از گذشته هنر است.

برگزاری مراسم نکوداشت ایشان در سازمان اسناد ملی ایران و در سال ۱۳۹۴ نشانی از مردمی بودن و ارزشهای اوست.