کرمان یگانه خطّهی خوش آب خوش هواست گر من بهشت روی زمین خوانمش رواست
شادروان محمد تجربهکار کرمانی، متخلص ومشهور به «همایونکرمانی» از جمله شاعران گرانقدر کرمان است و برخی از نویسندگان و شاعران او را در فن شاعری، خواجوی ثانی کرمانی مینامیدند.
وی درسال ۱۲۹۰ش. در محله گلبازخان که از محلههای کهن و سادات نشین کرمان دیار عارفان میباشد، پا به عرصه وجود گذارد.
پدر او مرحوم میرزا علی اکبر معروف به (میرزا بزرگ) بود که مردی مومن ومتدین و به حرفه پیلهوری، بین کرمان و بردسیر اشتغال داشت و از آنجا که پس از تولد مرحوم محمد تجربهکار، در کارش رونقی پیدا کرد، همواره میگفت: قدم محمد میمون و مبارک و همایون بود و به همین جهت مرحوم محمد تجربه کار، واژه «همایون» را برای تخلص خود برگزید. شادروان محمد تجربهکار (همایون کرمانی) پس از پایان تحصیلات مقدماتی به شغل نقاشی فرش روی آورد و از آنجا که دارای ذوق ادبی و عرفانی بود، از سن ۱۴ سالگی به سرودن شعر مبادرت کرد و اشعار او در روزنامه بیداری چاپ میشد، وی در سال ۱۳۰۸ ش. در سن ۱۸ سالگی ازدواج نمود و حاصل این ازدواج ۹ فرزند بود. او در دوران فراغت از کار نقاشی، به آموختن مقدمات عربی پرداخت و از آنجا که صنعت نقاشی فرش کساد شد، ناچار در سال ۱۳۱۴ به دعوت شادروان (بینش آق اولی) اولین پیشکار دارایی وقت کرمان که خود ادیب و شاعر و عضو انجمن ادبی خواجو بود، در اداره دارایی کرمان استخدام شد. محمد همایون تجربه کار در سال ۱۳۱۶ از آثار خود کتابی به نام «منتخبات همایون» و در سالهای بعد کتاب «گلزار همایون» را به چاپ رسانید. همایون کرمانی به خاندان عصمت و طهارت به ویژه حضرت علی (ع) و حضرت امام حسین (ع) ارادتی خاص داشت و در ثنا و رثای آنان اشعار زیادی سروده است. او نماز را با اخلاص میخواند و تلاوت آیاتی چند از قرآن مجید، از جمله برنامههای روزانه وی بود. او روز خود را باتوجه به مضمون این سروده خویش آغاز میکرد:
«صبحدم گفتم چو بسم الله الرحمن الرحیم سینهام روشن شد از حمد خداوند کریم»
وی خیلی ساده زندگی میکرد و در تمام ابعاد زندگی متعادلی داشت. نامبرده در سن ۶۸ سالگی در اردیبهشت سال ۱۳۵۸ش. درگذشت و در دامنه کوههای سیدحسین حدود مقبره شاعر عارف فؤاد کرمانی به خاک سپرده شد. بر سنگ قبر محمد تجربهکار (همایون) اشعاری از سرودههای او که با این شعر آغاز میشود، نقر شده است: «گر در نظر آن گل بی خار بمیرم به ز آنکه به زاری زیم و زار بمیرم»
مجموعه شعر او با عنوان دیوان همایون در سال توسط مرکز کرمان شناسی به چاپ رسیده است
روحش شاد و یادش گرامیباد.