ابوعبدالله محمدبن عیسی ماهانی
شاه شجاع کرمانی
22 می 2018
قدیمی‌ترین ریاضی‌دان کرمانی، ابوعبدالله محمدبن عیسی ماهانی است که در حدود سال ۲۱۰ هجری قمری در ماهان به دنیا آمد. تخصص او در هندسه و ریاضی محض بوده و معادلهی درجه‌ی سوم x+a=cx را به وی نسبت می‌دهند که در بین دانشمندان اسلامی به « معادلهی ماهانی » موسوم است.
یکی از آثار نجومی ماهانی با عنوان «مقاله فی معرفه السمت لایّ ساعه اردت و فی‌ای موضع اردت » نام دارد که در استانبول موجود است. او بخش عمده‌ای از زندگی خود را صرف ساختن واژه‌ها و اصطلاحات فنی کرد و قسمت‌های مهمی از اصول اقلیدس را تفسیر و تشریح نمود. نمونه‌ای از این خدمات با عنوان «تفسیرالمقاله العاشره من کتاب اقلیدس» در کتابخانهی ملی پاریس موجود است.
گرایش بیشتر ماهانی به ریاضیات محض از کتاب‌های او با عناوین «فی امورالنسبه» و «بیست و شش قضیه از مقالهی اول اقلیدس که بی نیاز از برهان خلف است» پیداست. کتاب اول ماهانی درمدرسهی سپهسالار تهران موجود است امااز کتاب دوم اوهیچ نسخهای، دردست نیست.
